Οδηγίες για την παραγωγή γραπτού λόγου στα Νέα Ελληνικά

• Πρώτα φτιάχνουμε στο πρόχειρό μας ένα πλάνο, έναν «σκελετό» του κειμένου που θα γράψουμε.(4-5 λεπτά το πολύ!!)  ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!! Δεν σπαταλάμε χρόνο στο να αναλύσουμε στο πλάνο τις ιδέες μας, απλά τις γράφουμε περιληπτικά στην σωστή θέση.

Παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι το θέμα της έκθεσής μας είναι : «Σε ένα κείμενο 200 λέξεων να αναλύσετε την σημασία του σωστού πρωινού για τα παιδιά σχολικής ηλικίας.»

Σο πλάνο μας θα πρέπει να είναι κάπως έτσι:

ΠΡΟΛΟΓΟΣ -->Τι είναι το πρωινό και γιατί θεωρείται το σημαντικότερο γεύμα

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ--> Αναλύουμε τους λόγους για τους οποίους είναι σημαντικό γεύμα το πρωινό:

1)Μας παρέχει ενέργεια μετά από την νηστεία της νύχτας

2)αν δεν φάμε πρωινό συνήθως καταλήγουμε να αγοράζουμε κάτι έτοιμο από το κυλικείο του σχολείου που δίνει στον οργανισμό μας μόνο θερμίδες και άχρηστα λιπαρά.

3)Αν δεν φάμε σωστό το πρωινό από το σπίτι, ο οργανισμός στη διάρκεια της ημέρας δεν έχει ενέργεια με αποτέλεσμα να νιώθουμε κουρασμένοι ,οξύθυμοι κλπ.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ -->Συμπέρασμα από τα παραπάνω +

1)Ιδέες και λύσεις για το πώς μπορούν τα παιδιά να τρώνε υγιεινά το πρωί

2)Σι μπορούν να παρέχουν τα κυλικεία των σχολείων σαν υγιεινό σνακ.

• Αρχίζουμε να αναπτύσσουμε τις ιδέες μας σύμφωνα με το πλάνο μας. Αν όπως γράφουμε μας έρθει κάποια ιδέα, σταματάμε επιτόπου, πάμε στο πλάνο μας, την βάζουμε στην κατάλληλη θέση και συνεχίζουμε στο κείμενο. Έτσι αποφεύγουμε να την ξεχάσουμε ή να την βάλουμε σε άσχετο σημείο και να χαλάσει η συνοχή του κείμενου.

• Ο πρόλογος πρέπει να είναι μια ολοκληρωμένη παράγραφος(από 3 έως 7 προτάσεις). Στον πρόλογο εισάγουμε τον άλλον στο θέμα μας. Άρα μπορούμε να ξεκινήσουμε δίνοντας τον ορισμό μιας λέξης, δίνοντας πολύ συνοπτικά το θέμα μας και την άποψη μας γι’αυτό.

• Στο κυρίως θέμα μπορούμε να το σπάσουμε σε 2 ή περισσότερες παραγράφους αν δούμε ότι η μία παράγραφος είναι πολύ μεγάλη. Χρησιμοποιούμε συνδετικά όπως: α)Επίσης, Στη συνέχεια, Ακόμα, Πρώτον, δεύτερον κλπ (όταν θέλουμε να μιλήσουμε για ίδια πράγματα και επιχειρήματα) και β) Ωστόσο, Αντιθέτως, Αντίθετα, Από την άλλη πλευρά, Παρολαυτά, Όμως κλπ (όταν θέλουμε να μιλήσουμε για αντίθετα πράγματα)

• Ο επίλογος πρέπει να είναι μια ολοκληρωμένη παράγραφος(από 3 έως 7 προτάσεις). Στον επίλογο κλείνουμε ομαλά το κείμενό μας . Άρα μπορούμε να ξεκινήσουμε δίνοντας ένα συμπέρασμα όσων έχουμε γράψει παραπάνω (χωρίς να αναφέρουμε ξανά όσα έχουμε πει στο κυρίως θέμα!!!) , να προτείνουμε ιδέες και λύσεις για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί μια κατάσταση ή ένα πρόβλημα κλπ.

• Πάντα στο τέλος ελέγχουμε τι έχουμε γράψει πριν το παραδώσουμε. Έτσι προλαβαίνουμε τυχόν ορθογραφικά ή άλλα λάθη που γίνονται λόγω βιασύνης ή απροσεξίας.

                                                                  ΤΑ ΟΧΙ

•  ΔΕΝ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΑΣΧΗΜΕΣ ΛΕΞΕΙΣ!!!Προσπαθούμε να βρούμε μια πιο ωραία λέξη. Πχ. Αντί για δούλος ή υπηρέτης λέμε οικιακός βοηθός ή αντί για πρεζόνι ή ναρκομανής λέμε χρήστης απαγορευμένων ουσιών ή αντί για μαύρος, αράπης κλπ λέμε έγχρωμος.

• ΔΕΝ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΣΕ Α’ ΕΝΙΚΟ δηλαδή «Εγώ πιστεύω» «εγώ νομίζω» κλπ. Έστω κι αν μας έχουν ρωτήσει την δική μας άποψη. Χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως «Πολλοί συνομήλικοι μου πιστεύουν», «Πολλοί πιστεύουν» «Εμείς πιστεύουμε» «Θα ήταν καλύτερο για όλους αν…»

• ΔΕΝ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΑΓΓΛΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΟΥΤΕ GREKLISH!! Πχ αντί για facebook λέμε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, αντί για κομπιούτερ λέμε ηλεκτρονικός υπολογιστής, αντί για chat ή messenger λέμε συνομιλία ή μηνύματα μέσω διαδικτύου, αντί για internet λέμε διαδίκτυο.

• ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΛΕΞΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ Ή ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΙΓΟΥΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ!

• ΔΕΝ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ!!! Προτιμούμε να γράφουμε πιο μικρές προτάσεις. Έτσι αποφεύγουμε να φύγουμε εκτός θέματος και αυτός που θα διαβάσει την έκθεσή μας να αγανακτήσει μέχρι να βρει μια τελεία.

• ΔΕΝ ΕΚΦΡΑΖΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΑΚΡΑΙΕΣ ΚΑΙ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΧΕΤΑ ΜΕ ΤΟ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΓΝΩΜΗ!!!!! Για παράδειγμα στο μεταναστευτικό ζήτημα δεν λέμε «Να φύγουν όλοι να πάνε στην πατρίδα τους να πολεμήσουν» λέμε «Καλό θα ήταν η πολιτεία να λάβει μέτρα ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο». Δηλαδή προτιμούμε πάντα τη μέση λύση και οδό.

• ΔΕΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΜΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΤΡΟΠΟ ΚΑΝΕΝΑ ΔΗΜΟΣΙΟ ΠΡΟΣΩΠΟ!!! Αποφεύγουμε να εκφράσουμε την άποψη μας για κάποιον υπουργό, δήμαρχο έστω και αν είναι θετική. Θυμηθείτε ότι αυτό είναι αντιδεοντολογικό γιατί το άλλο πρόσωπο δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Επιμέλεια

Κωνσταντίνα Δημητρίου

Φιλόλογος